Telefon Całodobowy
tel. + 48 74 8513064
Ekshumacja
Ekshumacja, czyli proces wydobycia szczątków z ich dotychczasowego miejsca spoczynku, bywa czasem niezbędna. Zazwyczaj przeprowadza się ją, aby złożyć ciało zmarłego w innym, odpowiedniejszym dla tego celu miejscu. Zarówno uzyskanie zgody na całą procedurę, jak i jej przebieg jest ściśle obwarowany przepisami, by uzyskać pewność, że ekshumacja jest konieczna, zwłoki potraktowane zostaną z należnym im szacunkiem, a ci, którzy w niej uczestniczą, zapewnione będą mieli bezpieczeństwo.
Kto ma prawo żądać ekshumacji?
Ekshumacja może zostać dokonana w jednym z trzech przypadków:
1. na umotywowaną prośbę osób uprawnionych do pochowania zwłok;
2. na zarządzenie prokuratora lub sądu, jeśli istnieją wątpliwości co do przyczyny śmierci zmarłego;
3. na podstawie decyzji właściwego inspektora sanitarnego w razie zajęcia terenu cmentarza na inny cel.
W pierwszym przypadku wniosek o ekshumację składać więc mogą: małżonek zmarłego, krewni wstępni (rodzice zmarłego), zstępni (dzieci i wnuki zmarłego) i boczni do czwartego stopnia pokrewieństwa (rodzeństwo i kuzyni zmarłego) oraz powinowaci w linii prostej pierwszego stopnia (synowa, zięć lub teściowie). Jeśli między członkami rodziny istnieje spór co do zasadności ekshumacji krewnego, to jest on rozstrzygany na drodze sądowej. W takim wypadku sędzia wskazuje osobę uprawnioną do decydowania o ewentualnym podjęciu procedury.
Jak wygląda procedura ekshumacji?
O zamiarze przeprowadzenia ekshumacji należy powiadomić powiatowego inspektora sanitarnego lub portowego (składając u niego odpowiednio umotywowany wniosek), gdyż to sanepid musi wydać zgodę na całą procedurę i sprawuje nadzór nad poprawnym przeprowadzeniem wszystkich czynności.
Ekshumacja może zostać dokonana wyłącznie w godzinach rannych w okresie od 16 października do 15 kwietnia, chyba że inspektor sanitarny wyrazi z uwagi na jakieś nadzwyczajne okoliczności zgodę na inny termin. Administracji cmentarza, na którym pochowany jest zmarły, należy dostarczyć zezwolenie sanepidu i zgodę rodziny na ekshumację oraz zaświadczenie o przyjęciu ciała wydane przez administrację cmentarza, gdzie szczątki mają zostać złożone. Z kolei w tym drugim miejscu wymagany jest akt zgonu oraz zaświadczenie o wcześniejszym pochówku na innym cmentarzu.
Sam proces ekshumacji różni się w zależności od tego, kiedy odbył się pogrzeb i czy ciało uległo już procesowi mineralizacji. Powszechnie przyjmuje się, że zajmuje to w większości przypadków dziesięć lat, zaś w przypadku gleby gliniastej i mokrej – dwadzieścia lat. Jeżeli nie doszło do mineralizacji zwłok, ciało wydobywa się z grobu wraz z trumną, która wkładana jest do skrzyni obitej blachą. Po dotarciu na cmentarz trumnę niezwłocznie i bez jej otwierania wyjmuje się ze skrzyni i chowa w nowym grobie. Jeśli zaś pogrzeb miał miejsce na tyle dawno, że szczątki uległy mineralizacji, to ekshumowane ciało wraz z resztkami trumny umieszcza się w nowej trumnie, która zostaje opieczętowana. Po przewiezieniu na odpowiedni cmentarz zostaje ona natychmiast złożona w nowym grobie.
Prawne regulacje ekshumacji.
Kwestie prawne związane z ekshumacją regulują przede wszystkim dwa dokumenty. Po pierwsze, Ustawa z 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych (Dz. U. z 2000 r. Nr 23, poz. 295). Po drugie, Rozporządzenie Ministra Zdrowia